EBU ZEYD AHMET EL BELHÎ DÜŞÜNCESİNDE BİREY VE RİYAZET/EĞİTİM

Öğretimde başarılı olmanın en önemli yollarından biri öğrenciyi/bireyi iyi tanımaktan geçmektedir. Bireyin yetenek ve kabiliyetleri güçlü zayıf yönlerinin bilinmesi öğretim faaliyetlerinin başarısı için önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, bireyi bir bütün olarak çalışma konusu yapan İslam filozofları arasında ismi zikredilen Ebu Zeyd Ahmet el-Belhî’nin tasviri eğitim anlayışını incelemektir. Belhî, normatif bilginin yanı sıra bilimsel yaklaşımla tanımlamaya çalışmıştır. Ona göre Allah insana faydalı olanı bilip elde etsin, zararlı da ondan sakınsın diye temyiz gücü olan aklı vermiştir. Akıl idrak gücünü doğru şekilde kullandığı müddetçe dünya ahiret hayatını ıslah edebilecek hayırlı nimetlere kavuşabilecektir. insanın nefis/ruh bedenden meydana geldiğini şeylerin de bu iki yoldan insanı etkilediğini belirtmektedir. akıl sahibi herkesin yapması gereken şey şeyin selametinin sürdürülmesini ciddiye almak arız olacak olumsuzluklardan uzak tutmaktır. Bunun ancak riyazetle/eğitimle gerçekleşmesi mümkündür. Belhî bireyin kendini tanımasının olduğunu hususa öncelik verilmesi gerektiğini O bilgi öğrenmenin önemine dikkat çekerek eğitimden mahrum bırakılmamasının altını çizmiştir. ruh-beden insan-evren ekseninde çalışmış buradan yola çıkarak mutluluğuna ulaşması önerilerde bulunmuştur. Belhî’nin ruh beden riyazeti yaklaşımına eğitimin amacı ise evreni tanımasına ikisi arasındaki ilişkiyi öğrenmesine yardımcı olmaktır, denebilir. Belhî’ye insan fizyolojik psikolojik bazı özelliklere sahiptir. özellikler yaşamını etkileyen etkenlerdir. nefis riyazetini, kötü hali olmak üzere boyutta ele almaktadır. hususunda öncelikle gerçek manada bedeninin korumaya ihtiyacı olup olmadığını korunursa ne tür faydaları olacağını bilinç düzeyinde bilmesini, sonra varlığın eşyanın ilkelerini özelliklerini öğrenmesini bilmesini ister. Nefis riyazetinde arızi kuvveleri harekete geçiren hârici rahatsızlıklardan gönlün meşgul olmasına, kalbin parçalanmasına yol açan şeyler hakkında düşünme gibi dâhili korumasını Dâhili kurtulmayı olabileceğini Birincisi eğitilmesi ile donatılmasıdır. İkincisi kendi tahammül bilmesidir. önemsediği husus bireye (duygularını) yönetme bilgisi becerisi kazandırmaktır. Ayrıca nefsin halinin tekrar kazanılması nasihatin çekmektedir.